Zabieg embolizacji
Rycina 8. Zdjęcie pracowni angiograficznej (starej i nowej).
Pacjentka ułożona jest w pozycji leżącej na plecach i obłożona sterylnymi serwetami. Badane jest tętno w prawej pachwinie. Miejsce nad tętnicą udową jest odkażane roztworem spirytusu (osoby uczulone na alkohol powinny ten fakt zgłosić przed zabiegiem). Lekarz ubrany w sterylny fartuch i rękawice nakłuwa przygotowane miejsce zwykłą igłą do iniekcji i znieczula nasiękowo okoliczne tkanki. Znieczulenie to usuwa odczucia bólu ale nie znosi czucia dotyku, tak więc pacjentka odczuwa jedynie dotyk ręki lekarza. Następnie lekarz przez znieczuloną skórę i tkankę podskórną nakłuwa tętnicę i wprowadza do niej cewnik czyli cienką, giętką, plastikową rurkę o średnicy ok. 1,2mm. Drugi koniec cewnika łączony jest ze strzykawką podającą środek kontrastowy do badanej tętnicy. Po podaniu kontrastu w rejonie zaopatrywanym przez tą tętnice pacjentka odczuwa, przemijające po kilku sekundach, odczucie ciepła w jamie brzusznej i miednicy. Ważne jest aby pacjentka w tym czasie nie poruszyła się, co umożliwi otrzymanie wyraźnych obrazów i szybkie zakończenie badania. Po uzyskaniu obrazu diagnostycznego lekarz przy użyciu monitora wprowadza cewnik kolejno do lewej i prawej tętnicy macicznej i przez ten sam cewnik podaje materiał embolizacyjny, który zamyka nieprawidłowe naczynia zaopatrujące wszystkie mięśniaka. W 1/3 przypadków z powodu krętej tętnicy macicznej w początkowym odcinku lub asymetrycznej, wąskiej tętnicy macicznej po jednej ze stron koniczne jest użycie mikroceników 2,7Fr (0,8mm) w celu uniknięcia skurczu. Po 15-30 minutach od zamknięcia obu tętnic macicznych może się pojawić ból w podbrzuszu, który jest uśmierzany podawaniem leków przeciwbólowych. Po zakończonym zabiegu lekarz usuwa cewnik i uciska przez 5-10 minut miejsce nakłucia, a następnie zakłada opatrunek uciskowy na 3 godziny. Pacjentkom po nakłuciu tętnicy udowej nie wolno wstawać, siadać, ani zginać prawej nogi do godzin wieczornych (19.00). Po badaniu można przyjmować posiłki. Do oddziału pacjentka wraca w pozycji leżącej. Typową reakcja organizmu na zamkniecie tętnic jest silny ból niedokrwienny występujący po zabiegu i trwający od 1-12 godzin (przeciętnie 2-4). Około 10% pacjentek nie odczuwa bólu.
Rycina 10. Angiogramy z zabiegu a- angiogram wykonany na początku zabiegu pokazujący asymetryczne tętnice maciczne, b- wybiórcze zacewnikowanie lewej i c- prawej tętnicy macicznej, d- angiogram końcowy.
a
b
c
d
Po zabiegu w celu zwalczania objawów zespołu poembolizacyjnego stosowana jest morfinę podawana i.v przy użyciu pompy sterowanej przez chorą (PCA) oraz niesterydowe leki przeciwzapalne. Objawy te są naturalna odpowiedzią organizmu na niedokrwienie tkanek mięśniaka. Planowy pobyt chorej obejmuje 18-24 godzinną hospitalizację po zabiegu. Powrót do aktywności zawodowej nie wymagającej dużego wysiłku fizycznego wynosi średnio 7 dni.
3 miesiące po zabiegu wykonywane jest badanie kontrolne MR z podaniem dożylnym paramagnetyku, co pozwala na jednoznaczną ocenę ukrwienia macicy. Prawidłowo zaembolizowany mięśniak nie posiada cech wzmacnia sygnałowego po podaniu dożylnym pochodnych gadoliny. MR pozwala również na ocenę redukcji objętości mięśniaka co ma znaczenie istotne jedynie u kobiet z dużymi mięśniakami (największy wymiar > 9cm). Mięśniak przez pierwsze 3 miesiące po zabiegu maleje najszybciej a potem coraz wolniej. Wymagana jest kontrola MR tylko po 3 miesiącach w celu sprawdzenia braku ukrwienia mięśniaka. Ponadto metoda MR jest skuteczna w ocenie macicy w okresie pozabiegowym w przypadkach wystąpienia powikłań (np. ropień, wydalanie mięśniaka, patologie jajników).
Rycina 11. MR mięśniaka a- przez zabiegiem b- 3 miesiące i c-6 miesięcy po zabiegu. Bardzo duża redukcja objętości.
a
b
c
Rycina 12. MR ze średnią redukcją objętości mięśniaka 3 miesiące po zabiegu (pacjentka urodziła po embolizacji dwoje dzieci).
Rycina 13. MR mięśniaka przed, 3 i 12 miesięcy po zabiegu z wydaleniem całkowitym mięśniaka przez jamę macicy i pochwę w trakcie miesiączki.
Untitled Document