Wyniki
Wyniki własne (opracowanie 1000 pacjentek).
Zadowalający wynik techniczny embolizacji w postaci zamknięcia tętnic zaopatrujących mięśniaki uzyskano w 983/1000 chorych. U 983 kobiet zabieg embolizacji pozwolił na zamknięcie obu tętnic macicznych. Zabieg trwał od 23-60 minut (średnio 42min) przy użyciu typowych cewników 4 Fr. U 316 chorych zastosowanie mikrocewników współosiowych z powodu wąskiej lub bardzo krętej tętnicy macicznej wydłużyło czas zabiegu do 60-180 min. Siedem chorych posiadało tylko jedną tętnice maciczną. U jednej chorej tętnica maciczna była tak kręta, a u kolejnej tak przewężona, że nie było technicznej możliwości jej zacewnikowania nawet przy użyciu mikrocewnika 2,7Fr. U 67 chorych źródłem unaczynienia co najmniej jednego mięśniaka lub więcej niż 30% mięśniaka dominującego były tętnice jajnikowe. U 12 z nich po zabiegu embolizacji obu tętnic macicznych nie uzyskano zmniejszenia patologicznych krwawień. W wykonanej po miesiącu kontrolnej angiografii stwierdzono, że głównym naczyniem zaopatrującym mięśniaka jest tętnica jajnikowa. Po jej wybiórczej embolizacji (4 chore) uzyskano znormalizowanie krwawień miesiączkowych.
U czterech chorych mięśniak był zaopatrywany jedynie przez tętnice jajnikową. Nie uwidoczniono tętnicy macicznej po tej samej stronie. W tych przypadkach odstąpiono od zabiegu embolizacji i chore poddano leczeniu operacyjnemu.
U trzech chorych z powodu masywnego skurczu tętnic macicznych, który wystąpił podczas wprowadzania do ich światła cewnika zabieg przerwano. Przeprowadzono go z powodzeniem w dniu następnym po podaniu leków rozkurczających naczynia.
Zadowalający wynik techniczny w postaci zamknięcia tętnic zaopatrujących mięśniaka w krew podczas pierwszego zabiegu uzyskano w 98% (983/1000).
Ankietę 3 miesiące po zabiegu wypełniło 964 kobiety a po 12 miesiącach 853 leczone kobiety, u których zabieg zakończył się zamknięciem tętnic zaopatrujących mięśniaki. Na podstawie analizy ankiet po 3 miesiącach stwierdzono, że jeden lub więcej objawów klinicznych uległo znaczącemu zmniejszeniu lub ustąpiło całkowicie u 896 z 964 (93%) leczonych kobiet a po 12 miesiącach u 716 z 853 (84%).
Zadowolenie z zabiegu 3 miesiące po nim wyraziło 877 z 964 (91%), a 12 miesięcy po zabiegu 699 z 853 (82%) kobiet. Zabieg embolizacji ponownie wybrałoby po 3 miesiącach 906 z 964 (94%) kobiet a po roku 674 z 853 (79%) kobiet.
Zadowalającego chorą zmniejszenia objawów klinicznych nie potwierdziło po roku 154 kobiet:
- 3 z nieprawidłowym rozpoznaniem (gruczolistość wewnętrzna i guz jajnika)
- 79 (51%) chore pomimo zmniejszenia objętości mięśniaków (30-50%)
- 19 (12%) z przerostem błony śluzowej wrastającej w zmniejszonego mięśniaka, która powodowała wielotygodniowe plamienia
- 17 (11%) chorych ze zmniejszenie objętości mięśniaka dominującego > 60% po 3 miesiącach od zabiegu i pozostanie jego resztki wystającej do jamy macicy i drażniącej błonę śluzową.
- 1 chora z nowym mięśniakiem o średnicy 7cm 3 lata po embolizacji
- 31 (20%) chore z objawami rewaskularyzacji mięśniaka dominującego (niepełna embolizacji i wzrost niedoembolizowanej części mięśniaka)
- 4 chore ze współistniejącymi chorobami nowotworowymi, które rozwinęły się co najmniej 6 miesięcy po zabiegu embolizacji (3 x adenocarcinoma i 1 sarcoma)
Powodowała to wielodniowe plamienia z dróg rodnych.
Nie stwierdzono zależności niepowodzenia z wielkością lub lokalizacją mięśniaka oraz jego obrazem w badaniu MR.
U co najmniej 75 chorych w okresie 1-60miesięcy po embolizacji przeprowadzono dodatkowe zabiegi ginekologiczne:
- u 19 chorych - histeroskopowe usunięcia wpuklających się do jamy macicy fragmentów martwych mięśniaków, które powodują plamienie
- u 34 chorych - usunięcie mięśniaka wydzielonego do pochwy
- u 14 chorych - histeroskopowe usunięcia przerostu błony śluzowej wrastającego w zmniejszonego mięśniaka
- u 4 chorych - histeroskopowe usunięcia resztek zmniejszonego mięśniaka przed zabiegiem zapłodnienia in vitro
- u 4 chorych – usunięcie macicy z przydatkami
Pomimo dodatkowych zabiegów 62 z 75 chorych zadeklarowało zadowolenie z zabiegu i ponownie wybrałoby embolizację jako metodę leczenia mięśniaków.
Nie wykonano ani jednego zabiegu usunięcia macicy w okresie do 3 miesięcy po embolizacji tętnic macicznych.
Zmniejszenie objętości mięśniaka dominującego > 30% stwierdzono w obrazach MR u wszystkich 964 kobiet 3 miesiące po zabiegu.
U 808 z 853 kobiet badanie MR wykonane 12 miesięcy po zabiegu wykazało dalsze (>50%) zmniejszenie objętości mięśniaka dominującego.
Średnie zmniejszenie objętości mięśniaka dominującego po 3 miesiącach wynosiło 59% a po 12 miesiącach 81%. Średnie zmniejszenie objętości macicy po 3 miesiącach wynosiło 36% a po 12 miesiącach 42%.
U 84 z 853 chorych (11%) po dożylnym podaniu paramagnetycznego środka kontrastowego stwierdzono wzmocnienie sygnałowe w obrębie embolizowanych mięśniaków z czego 35 (4%) zgłaszało objawy klinicznie w postaci narastających krwawień miesiączkowych.
Tabela 1. Doniesienia z literatury o co najmniej 5-letniej obserwacji

Skuteczność zabiegu embolizacji oceniano w kilku randomizowanych, prospektywnych badaniach: REST Trial (UFE vs Surgery, primarily hysterectomy); Emmy Trial (UFE vs Hysterectomy), Pinto Trial (UFE vs Hysterectomy), Mara Trial (UFE vs Myomectomy), Hald Trial (Lap. UA occlusion vs UFE). Wnioski oprate na tych badaniach:
- podobna skuteczność w redukcji objawów.
- 80-90% pacjentek bardzo zadowolonych z redukcji objawów 3 lata po embolizacji.
- embolizacja mniej bolesna (3.0 vs 4.6, P <.001).
- krótsza hospitalizacja po embolizacji (1 vs 5 dni, P<.001).
- wcześniejszy powrót do pracy po embolizacji (20 vs 62 dni, P<.001).
- poważne powikłania (15% embolizacja < 20% operacja, P= .22).
- drobne powikłania (34% embolizacja > 20% operacja, P- 0.47).
- brak różnic w satysfakcji SF-36 QOL i EuroQol po roku.
- częstsze reintewencje po embolizacji (embolizacja vs operacja, P<.001)
- częstsze ponowne hospitalizacje po embolizacji (11.1% embolizacja vs 0% operacja, p=.003)
- częstsze niż wcześniej podawano niepowodzenia techniczne embolizacji 5.3%
W 2006 i 2008 roku Kanadyjskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomendowało na podstawie analizy randomizowanych badań (Evidence Based Medicine - level A i recomendation I) metodę embolizacji mięsniaków amcicy jako bezpieczną i skuteczną metodę leczenia (Obstet Gynecol. 2008 Aug;112(2 Pt 1):387-400).
Całkowite koszty embolizacji według badań Emmy Trial (2008 - embolizacja vs usunięcie macicy) wynoszą ok. 11 000$ podczas gdy koszty operacyjnego usunięcia macicy 18 500$. (Źródło: Economic evaluation of uterine artery embolization versus hysterectomy in the treatment of symptomatic uterine fibroids: results from the randomized EMMY trial.Volkers NA, Hehenkamp WJ, Smit P, Ankum WM, Reekers JA, Birnie E.J Vasc Interv Radiol. 2008 Jul;19(7):1007-16).W interesie podatników jest więc szersze zastosowanie metody tańszej czyli embolizacji.
Untitled Document